Burlesque: meer dan alleen sensueel dansen op jazzmuziek in de stijl van Moulin Rouge
Misschien heb je er al eens van gehoord of heb je het gezien in een film, maar wat is Burlesque nu eigenlijk? Om daarachter te komen, spraken we met niemand minder dan Barbara Loots, ook bekend onder haar artiestennaam Papo Rouge. Behalve Burlesque-artiest is ze stand-up comedian en filmmaker. Samen met ons organiseert ze workshops Burlesque, waarbij je niet alleen de fijne kneepjes van het vak leert, maar ook ontdekt hoe bevrijdend en empowering het kan zijn om jezelf op een speelse en sensuele manier te uiten.
Hoe ben je ooit begonnen met Burlesque?
“Ongeveer 5 jaar geleden ging een vriendin deelnemen aan een Burlesque-workshop en besloot ik om mee te gaan met haar. Het trok me initieel helemaal niet aan. Ik dacht dat Burlesque de typische dansstijl was van uit Moulin Rouge, waar er geen ruimte was voor eigen inbreng. Zo ging de wonderlijke wereld van Burlesque voor me open. Ik was meteen fan. Zeker omdat het zo gevarieerd is. Je maakt er echt je eigen ding van. Alles dat eigen is aan mij kon en kan ik kwijt in Burlesque, het is een ultieme vorm van zelfexpressie.”
“Voor mij is Burlesque een heerlijke (vrouwelijke) ontdekkingsreis. Het is een kunstvorm waarin je alles zelf kiest. De muziek, het personage dat je wil zijn en wat je wil tonen. Op een spelende en leuke wijze ontdek je veel over jezelf. Zo verweef ik in mijn Burlesque ook stand-up comedy en film (sketches).”
Hoe integreer je deze elementen?
“Voor ik Burlesque ontdekte zou ik stand-up comedy en Burlesque nooit gelinkt hebben aan elkaar. Toen ik begon wist ik al gauw dat ik die twee elementen wilde combineren, maar ik wist niet meteen hoe. Na mijn allereerste Burlesque-optreden, ging er een belletje rinkelen. Ik kreeg dezelfde kick die ik al eerder kreeg toen ik stand-up comedy bracht. Ik had een heel bevrijdend gevoel, ik voelde me extatisch. Ik ben toen tot het besef gekomen dat ik in eerste plaats ook een verhalenverteller ben en heb ik een soort film gemaakt op het podium waar ik gebruik maak van verschillende soorten media.”
“In mijn Burlesque-show ‘Burn the Bra!’, combineer ik mijn verschillende passies, namelijk een mix tussen stand-up comedy, Burlesque en (humoristische) filmsketches. Ik combineer het allemaal samen in één verhaal, het is zoals een film met personages en een plot twist in. Het is een uniek concept. Daarnaast is Burlesque sowieso altijd wat comedy. Het gewoon grappig dat je op het podium en je begint jezelf uitkleden, terwijl iedereen naar jou kijkt.”
Ik ben een comedian in hart en nieren, het is wie ik ben en hoe ik communiceer met mensen, ook in het dagelijks leven. Ik maak nu eenmaal veel mopjes. Dat wilt niet zeggen dat ze dan allemaal goed zijn (lacht). Maar dat is mijn natuurlijke manier van dialoog voeren, dus het is niet meer dan logisch dat er veel humor zit in mijn show.”
“Mensen denken vaak dat Burlesque meer durf vraagt dan stand-up comedy. Dat klopt niet, het omgekeerde is waar. Bij stand-up comedy ben je veel kwetsbaarder. Stand-up comedy voelt vaak naakter dan Burlesque, ondanks je meer kleren draagt. Je hebt alleen je woorden en de lach van het publiek. Bij Burlesque heb je muziek, bewegingen, boa’s, attributen … Een Burlesque publiek is vaak ook warmer en meer uitgelaten. Mensen gaan snel joelen, je aanmoedigen, sneller klappen. Dat wordt ook stelselmatig opgebouwd. Bij comedy heb je enkel de lach van het publiek, en die is niet makkelijk te verkrijgen. Je gaat pas lachen als je iets echt grappig vindt, en af en toe op je bek gaan hoort er ook bij.”
Boeiend, zo had ik er nog niet over nagedacht! Jouw Burlesque naam of Alter Ego is Papo Rouge, wat is het verhaal daarachter?
“Ik ben daar destijds, 5 jaar geleden, heel snel op gekomen tijdens de workshop. Ik luisterde naar mijn intuïtie en ik dacht wat is een leuke en vrouwelijke naam? Papo is blijven hangen en dan heb ik Rouge er achter gezet want dat klonk sensueel. Dat was op dat moment niet per se de keuze waarvan ik dacht dat het blijvend zou zijn, ik wist dat ik me kon bedenken. Er zijn momenten geweest dat ik achteraf twijfelde over mijn naam. Maar ondertussen niet meer. Ik krijg er veel complimenten over. Het is ook een veelzijdige naam. Papo Rouge heeft iets speels, elegant maar ook komisch. Dat is belangrijk voor mij, want mijn acts zijn ook heel verscheiden en het is een combinatie van verschillende stijlen.”
Je gaf onlangs een lessenreeks voor Rebelle, de ‘Glow of Burlesque’. Hoe was dat voor jou?
“De bedoeling van de workshopreeks ‘Glow of Burlesque’ was om de positieve impact van Burlesque te delen met andere vrouwen. Om andere vrouwen ook te empoweren, zoals Burlesque bij mij deed. Burlesque doe je voor jezelf en niet voor iemand anders. De bedoeling is om vrouwen aan de hand van de workshop meer ruimte te durven innemen, vol zelfvertrouwen. Authenticiteit is cruciaal, je eigenheid is waar het om draait. Niet het optreden voor een publiek. Je kan uiteraard ook optreden voor een publiek als je dit wil, maar dat is niet de intentie van de workshop. Het is vooral een optreden voor jezelf. Mensen denken vaak dat mensen Burlesque doen om anderen te verleiden, maar daar gaat het niet om. Het gaat om jezelf verleiden. Dat geldt niet enkel voor Burlesque maar ook voor stand-up comedy. Neem jezelf vooral niet te serieus.”
“Het maakte me fier om te zien hoe snel de lessen positieve impact teweegbrachten. Ik start mijn sessies altijd met een check-in, dan vraag ik hoe de deelnemers zich voelen, hoe spannend ze het vinden om van start te gaan, hun verwachtingen enzovoort. Vervolgens doe ik op het einde ook steeds een check-out, dan vraag ik opnieuw hoe ze zich voelen. Ik hoor dan heel vaak van mensen dat zo goed als ieder van hen uit hun comfortzone zijn gestapt. Dat maakt me echt trots. Als lesgever krijg ik veel terug.”
“Er waren vrouwen van allerlei verschillende leeftijden en achtergronden aanwezig, het was een erg diverse groep. Hun gemeenschappelijke deler was ‘nood aan verbinding’. Burlesque is een manier om verbinding aan te gaan met jezelf en anderen, je krijgt veel steun van anderen in dit proces. Daar herken in mezelf ook in. Je gaat er met een verwachting om gelijkgestemden te vinden naartoe, het is een zeer intiem gebeuren. Je ontdekt heel veel over jezelf door in contact te komen met andere mensen. Het is een wisselwerking.
“Zo was er een moment in de workshopreeks waar de deelnemers een voor een iets persoonlijk hebben gedeeld, terwijl dit niet de oefening was. Iedereen stelde zich kwetsbaar op. Ik ben er in geslaagd om een veilige sfeer te creëren dat mijn deelnemer dit doen uit zichzelf. Dat is dan ook de glow hé!”
Kun je ons vertellen over je meest memorabele moment tijdens je workshops?
“Tijdens de laatste les was het de bedoeling dat iedereen een eigen personage en een deel van een act had. Elke deelnemer had een volledige act in elkaar gestoken. Ik was erg verrast én trots. Ze hadden zich overtroffen!”
Zijn er uitdagingen bij Burlesque-optredens?
“Op het podium ben je heel kwetsbaar en een veilige sfeer is voor de performer ook heel belangrijk. Een goed optreden hangt van heel veel factoren af. Het is niet altijd gemakkelijk om bepaalde zaken uit handen te geven voor mij, dat is soms een valkuil. Gelukkig heb ik een heel goede technieker, Pepijn. Hij kent me door en door en helpt me enorm. Want bij shows komt er veel techniek kijken, en dat moet echt iemand zijn die mij en mijn show goed kent. Zowel hij als ik doen heel veel, met weinig middelen soms, maar we zijn wel vastberaden. Ik vermeld hem ook in mijn shows en ook het publiek vindt hem de max. We zijn een ‘ride or die’-team (lacht).”
Wat zou je aanraden aan mensen die geïnteresseerd zijn in Burlesque?
“Gewoon doen! Je hebt geen speciale vaardigheden nodig, je hebt geen dans- of kostuumervaring nodig. Het enige dat je moet doen is jezelf durven openstellen.”
Kun je ons een sneak peek geven van toekomstige projecten waar je aan werkt?
“Ik wil de workshops graag uitbreiden. Ik regisseerde onlangs een kortfilm, we zijn nog bezig met de montage, het is nog in the making. Het is een film met een sterke vrouw in de hoofdrol en zulke films wil ik graag blijven maken. Daarnaast wil ik een vervolg show maken op ‘Burn the Bra!’, zo zou ik sommige personages een vervolg willen geven in deze tweede show.
Reintje nam deel aan Glow of Burlesque
Hoe ben je bij Glow of Burlesque terechtgekomen?
“Ik had het gehoord via een collega. Als er iets te doen is rond dans trekt het sowieso vaak mijn aandacht. Ik was bovendien ook geïntrigeerd door Burlesque. Ik kende het alleen van naam, en zoals veel mensen dacht ik dat het gelinkt is aan paaldansen en striptease. Maar ik was nieuwsgierig en wilde het graag uitproberen. Ik heb er uiteindelijk niet zo lang over getwijfeld en ik heb me ingeschreven. Ik had geen ervaring met Burlesque, wel met andere dansvormen zoals Flamenco, een beetje Oriëntaalse dans, Tango,Jazz ballet …Maar dat kon helemaal geen kwaad.”
Heb je uitdagingen ondervonden tijdens de sessies?
“In de eerste sessie voelde ik me even onzeker, ik was namelijk de oudste van de groep. Ik heb wel een soepel lichaam, maar niet te vergelijken met het lichaam van een 25-jarige uiteraard. Daarnaast twijfelde ik ook in het begin over mijn kleren. Was mijn outfit wel goed? Zou ik me niet gedurfder moeten kleden? Mijn onzekerheden duurden niet lang. Barbara gaf me veel vertrouwen. Ze enthousiasmeerde en stelde ons op ons gemak.”
Had het een impact op jouw zelfbeeld?
“Het effect was niet enkel voelbaar voor mij, de mensen in mijn omgeving merkten het ook op. Toen ik op het einde van de les Flamenco vertelde dat ik 2 lessen Burlesque had gevolgd, reageerde de lesgever enthousiast. Ze zei dat ze een verandering had gemerkt bij mij maar dat ze er de vinger niet op kon leggen waardoor dat kwam. Ze zei dat ik er veel meer ‘stond’, veel meer ruimte in nam, meer dan vroeger. Ze was zo onder de indruk van mijn verandering dat ze vroeg naar Barbara haar contactgegevens om haar eventueel bij de lessen te betrekken.”
“In Burlesque moet je echt naar jezelf durven kijken. Ik had reeds een zekere mate van zelfinzicht en zelfexpressie, maar deze zaken zijn sterk toegenomen na de lessen, waar ik heel blij om ben. We hebben ook op een vrij korte tijd een band opgebouwd met de deelnemers. Dat is heel leuk maar niet altijd evident omdat we van vrij diverse achtergronden komen. Dat komt ook door Barbara, zij creëert echt een safe space waar we echt onszelf kunnen zijn.”