In België wordt 1 op de 10 mannen slachtoffer van partnergeweld. 56 % van de slachtoffers durft er met niemand over te praten. Dat taboe moet doorbroken worden, vinden wij. Samen met zij-kant en vzw Zijn bedachten we de de campagne #OokMannenMakenHetMee. Want als vrouwenbeweging is het nodig om man-vrouw stereotypen te doorbreken.

Eeuwenlang werd de man gezien als heer en meester in het gezin. Als het nodig was, mocht een man dat hardhandig duidelijk maken aan zijn vrouw. Het duurde dan ook lang eer er wettelijke sancties werden opgelegd aan mannen die hun vrouw mishandelden. Dat partnergeweld eind jaren ‘90 in de strafwet werd opgenomen, is voor een groot stuk de verdienste van de feministische beweging. Maar diezelfde feministische beweging heeft tegelijkertijd en te lang een te eenzijdig beeld opgehangen van partnergeweld. Alsof de slachtoffers van partnergeweld uitsluitend vrouwen zijn.

Vaak is iemand pleger én slachtoffer tegelijk, is er sprake van wederkerigheid. Koppels doen elkáár de duvel aan. Omdat ze niet geleerd hebben om geschillen op een goede manier op te lossen, of omdat ze elkaar willen domineren. Soms is er wel duidelijk sprake van één pleger en één slachtoffer. Maar ook dan zijn de plegers niet altijd mannen: er zijn ook vrouwen die hun man mishandelen, meestal psychisch en soms fysiek. Dat is geen marginaal randfenomeen. Het komt wel vaker voor. Hoe komt het dat we die kant van het verhaal zo weinig horen?

De drempel om over geweld te praten is hoger voor mannen. Logisch: van kleins af aan leren we jongens dat ze hun problemen zelf moeten oplossen.

Ten eerste omdat er onvoldoende cijfers zijn en we daardoor niet veel weten over het fenomeen. Maar de weinige studies die er zijn, tonen aan dat geweld op mannen regelmatig voorkomt (bij 1 op de 10 mannen, tegenover 1 op de 7 vrouwen, aldus een onderzoek van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen uit 2010). Volgens sommige studies is het verschil tussen het aantal mannelijke en vrouwelijke slachtoffers zelfs nog kleiner.*

Ten tweede horen we weinig verhalen van mannen die door hun vrouw getreiterd, geterroriseerd of geslagen worden. Het enorme taboe en de schaamte die mannen ervaren, zit daar zeker voor iets tussen. Hoe moeilijk maken we het hen als we hen van kleins af aan vertellen dat ze niet moeten huilen, dat ze sterk moeten zijn en dat ze hun problemen zelf moeten oplossen? Waar de drempel om te praten over geweld al groot is voor vrouwelijke slachtoffers, is die drempel voor mannen zo mogelijk nog hoger. Onderzoek bevestigt dit: 56 % van de mannelijke slachtoffers praat nooit met iemand anders over de feiten, tegenover 34 % van de vrouwelijke slachtoffers. De meeste mannen zwijgen en slikken. Immers, zijde ne vent of zijde ne vent?

Ten derde is er soms weerstand uit feministische hoek. Dat voelen we ook in de eigen kringen. Misschien vrezen sommigen dat de aandacht voor mannelijke slachtoffers ten koste zal gaan van de aandacht voor vrouwelijke slachtoffers. Of misschien kunnen ze moeilijk aannemen dat ook vrouwen gewelddadig kunnen zijn. Hé, maar wacht eens even… zijn wij, 2 vrouwenorganisaties, dan zelf niet feministisch? Zeker weten wel. Maar dat betekent niet dat we vrouwen zien als engeltjes en mannen als duivels. Zulke schadelijke stereotyperingen moeten de wereld uit. Feminisme is er voor vrouwen én voor mannen.

Al 13 jaar lang voeren wij campagnes tegen partnergeweld. Die eerste jaren gingen ook wij uit van een vrouwelijk slachtoffer en een mannelijke dader. Toen we inzagen dat dit heersende beeld niet altijd klopte, zijn we steeds meer aandacht gaan besteden aan de neutraliteit van onze campagnes. Toch kregen we elk jaar reacties van mannen die ons verweten geen aandacht te hebben voor mannelijke slachtoffers. Daar gaan we nu verandering in brengen.

Wie weet krijgen we nu reacties van vrouwen. We merken alvast dat het thema gevoelig ligt. Maar feit is: partnergeweld kan iedereen overkomen, en iedereen verliest erbij. Laten we daarom alle vrouwen én ook alle mannen aanmoedigen om met hun verhaal naar buiten te komen. Want alleen dan kan er gewerkt worden aan een oplossing voor partnergeweld. Voor iedereen.

* Bijvoorbeeld http://www.knack.be/nieuws/belgie/1-op-de-5-mannen-is-slachtoffer-van-partnergeweld/articlenormal-799963.html

Meer info over de campagne vind je op www.horenzienenpraten.be.