Herken je dat gevoel: je slaat de laatste bladzijde van een boek om, en beseft dat er iets fundamenteel veranderd is? Dat er een ‘voor dit boek’ en een ‘na dit boek’ is? Dat je kennis hebt opgedaan waarvan je denkt: why the hell heeft niemand mij dit eerder verteld? Period Power was voor mij zo’n boek.

Groeiend besef

Het thema reproductieve en seksuele gezondheid wordt alsmaar belangrijker in mijn leven. Dat kan iets te maken hebben met mijn leeftijd: ik heb pas mijn dertigste verjaardag gevierd, en word bijgevolg al even op sociale media gebombardeerd met enerzijds schattige babyfoto’s en anderzijds advertenties voor kinderbedjes en trendy zwangerschapskledij. De inhoud van mijn job heeft zeker ook een invloed: ik werk voor een vrouwenorganisatie die focust op thema’s als gezondheid, seksualiteit en relaties. Maar wat ongetwijfeld de grootste rol heeft gespeeld, is mijn eigen ervaring met (het starten en stoppen met) verschillende anticonceptiemethodes, en het delen van die verhalen met vrouwen in mijn omgeving.

Het besef groeide over de jaren: hoe meer ik leer, hoe meer ik weet dat ik niets weet. En de mensen rondom mij blijkbaar ook niet. Tegelijkertijd rezen de vragen: hoe komt dat? Wat had ik willen weten? Van wie had ik dat willen horen? Waarom is dat niet gebeurd? En waar kan ik nu informatie vinden?

Dat de algoritmes ook soms hun nut hebben, bewijst de manier waarop Period Power op precies het juiste moment bij mij terecht kwam: via een suggestie op de website waar ik soms boeken bestel. Ik was meteen getriggerd door de titel. Als vastberaden feministe ben ik allergisch voor neerbuigende opmerkingen over ‘de tijd van de maand’, die elke reden om je mening te geven onverbiddelijk onderuit halen. Maar een boek dat je vertelt hoe je net kracht kunt putten uit de fases van je menstruele cyclus? Bingo. Twee muisklikken en een paar dagen later hield ik het boek nieuwsgierig in mijn handen.

Leer je lijf kennen

In het eerste hoofdstuk, getiteld ‘Get to know yourself’, zet auteur Maisie Hill volop in op het doorgeven van basiskennis. Dit luik bevat alles wat je nooit hoorde in de biologieles op school, maar altijd al wilde (of moest) weten. Niet alleen wordt de anatomie van de vrouwelijke geslachtsorganen je nog eens klaar en helder uitgelegd, maar ook de hormonenbalans in de verschillende fases van een natuurlijke menstruele cyclus en de gekke kettingreactie die dat veroorzaakt in je hele lichaam. Wist jij bijvoorbeeld dat je aan de hand van het dagelijks bijhouden van je basale lichaamstemperatuur kunt weten in welke cyclusfase jij zit? En dat je vaginale afscheiding kan aantonen wanneer je meest vruchtbare dagen zijn? Hill gidst je door de werking van je lichaam: de inhoud wetenschappelijk, de toon grappig en luchtig.

De centrale boodschap van de auteur in dit hoofdstuk is: doe aan cyclus-tracking. Op papier, via een app, het maakt niet uit, maar als je de werking van jouw lichaam wil kennen en begrijpen, moet je data beginnen verzamelen. Een aantal parameters van je cyclus bijhouden maakt het je enerzijds mogelijk om veranderingen op te merken, op tijd eventuele problemen op te sporen, en precieze informatie te geven aan jouw arts wanneer nodig. Je menstruele cyclus is namelijk een belangrijke graadmeter voor je algemene gezondheid. Anderzijds, en daar gaat het in het tweede hoofdstuk voornamelijk over, kan het je helpen om uit te zoeken in welke cyclusfase je je op je best voelt, in welke fase je energieniveaus merkelijk lager staan, en wanneer je eventueel PMS-symptomen kunt verwachten. Dat biedt je, aldus Hill, de kans om je leven er wat op af te stemmen, zodat je het meeste haalt uit élke ‘tijd van de maand’.

De cyclusstrategie

Oké, het tweede deel van het boek helt voor een nogal down to earth persoon als ik misschien soms nét iets teveel over naar de ‘hippie’-kant van de zaak. Maar als je het allemaal niet te serieus neemt – dat doet de auteur zelf trouwens ook niet – dan is de hele cyclusstrategie op z’n minst entertainend en interessant te noemen. En voor mij alvast op bepaalde punten toch erg herkenbaar en bruikbaar.

Hier komt het op neer: de menstruele cyclus bestaat volgens de cyclusstrategie uit 4 seizoenen. Die start met de eerste dag van je menstruatie – winter. Na je menstruatie, wanneer het oestrogeen in je lijf (je ‘Beyoncé-hormoon’, aldus Hill) begint te stijgen, volgt de lente. Deze fase leidt typisch naar een eisprong: de dagen daar net voor en net na zijn je zomer. De herfst, gedomineerd door dat andere bekende hormoon, progesteron, is de periode tussen de zomer en de start van je volgende cyclus.

Elk seizoen heeft een eigen set aan ‘superkrachten’ en ‘uitdagingen’. Hill ontrafelt ze één voor één, telkens in een nieuw hoofdstuk. Ze gaat van start met een no-nonsense uitleg over wat er zich in elke fase precies in je lichaam afspeelt, en welke effecten dat kan hebben op hoe je je fysiek en mentaal voelt. Ze geeft en passant info over wat je bijvoorbeeld kunt doen aan erge krampen tijdens je regels, wat mogelijke oorzaken zijn voor pijn bij het vrijen, en wanneer het verstandig is een arts te raadplegen.

Maar – en dit is wat ik onder andere zo leuk vind aan dit boek – de auteur deinst ook niet terug voor het leggen van pertinente socio-economische en politieke linken. Zo heeft ze het in het winterhoofdstuk ook over menstruatie-armoede en taboe op menstruatie, en in het stuk rond herfst wijdt ze dan weer ettelijke pagina’s aan het fenomeen van (onbewust) racisme en seksisme in de gezondheidszorg. Verder zijn de hoofdstukjes over hormonale anticonceptie en ‘niet iedereen die menstrueert is een vrouw’ (verwijzend naar trans-, non-binaire en intersekse-personen) ook echte must-reads.

Een mijlpaal

Alles bij elkaar is dit boek voor mij in zekere zin echt een mijlpaal. Niet zozeer omdat ik elk hoofdstuk zo origineel en inhoudelijk goed onderbouwd vind. Daarvoor neigen bepaalde onderdelen voor mij toch teveel naar alternatieve geneeskunde. Maar wat dit werk voor mij zo bijzonder maakt, is dat dit het eerste boek is dat ik in handen heb dat van voor naar achter, van onder tot boven, helemaal gewijd is aan de reproductieve en seksuele gezondheid van vrouwen en mensen die menstrueren. Het doorbreekt taboes, benoemt moeilijkheden, en dat allemaal zonder ons als lezers een schuldgevoel, schaamte, of angst voor soa’s en ongewenste zwangerschappen aan te praten.

Dit boek blinkt uit door het eerlijke, recht-door-zee taalgebruik en de vele toegankelijke tips en praktisch advies om met allerlei cyclussymptomen om te gaan. Aan ons om er uit te pikken wat we willen toepassen in ons eigen leven. Ik ben alvast enthousiast mijn cyclus beginnen tracken.