Welk speelgoed ga je jouw kinderen dit jaar geven? Een zoveelste roze barbiepop voor de meisjes of een stoere blauwe auto voor de jongens? 

Eenzelfde truitje draagt bij jongens de boodschap ‘Little man, big ideas’, bij meisjes ‘Little girl, big smiles’

Meer en meer jonge ouders storen zich aan de klassieke (en vreselijk verouderde) manier van speelgoed indelen en laten hun stem horen. Ook grote ketens als Amazon, Hema en Zeeman beseffen stilaan dat ze een grote verantwoordelijkheid dragen en zetten stappen in de goede richting door hun speelgoed en kledij op een meer genderneutrale manier voor te stellen. Geen grote borden ‘jongens – meisjes’  meer. Ook een jongen kan graag rondrijden met een kinderwagen en ook meisjes kunnen dromen van een job als brandweervrouw. Dat spreekt voor zich.

Zulke beslissingen doen het maatschappelijk debat altijd meteen oplaaien: de tweets en comments vlogen in het rond toen Hema aankondigde dat ze hun kledij voortaan zonder genderlabel zouden verkopen. Sommige ouders reageerden blij en opgelucht dat er verder wordt gedacht dan de clichés, anderen werden boos en nog anderen haalden hun schouders op  en vonden het allemaal ok zolang ‘de rookworst maar bleef’.

‘Lego voor meisjes is makkelijker’

De ergernis die aan de basis ligt van het protest tegen genderlabeling is niet zozeer dat jongens met blauw speelgoed spelen en meisjes met roze, of dat meisjes gouden rokjes dragen en jongens stoere broeken. Het probleem is dat speelgoedfabrikanten verschillende boodschappen meegeven aan jongens en aan meisjes. De Legoreeks die speciaal werd gemaakt voor meisjes is makkelijker dan de jongensreeksen (!) en eenzelfde truitje draagt bij jongens de boodschap ‘Little man, big ideas’, bij meisjes ‘Little girl, big smiles’.  Of wat dacht je van een meisjesschoen met de tekst ‘Dolly Babe’, terwijl op het jongensexemplaar de tekst ‘Leader’ pronkt.

Onschuldig kan je deze boodschappen niet noemen. Ze geven weer hoe er nog vaak wordt gedacht over jongens en meisjes en houden de ongelijkheid hardnekkig in stand. Jongens zijn stoer, wild en goed in wetenschappen. Meisjes zijn lief, mooi en zorgend. Deze genderstereotypes zitten er bij ons goed ingebakken, en het is hoog tijd dat daar verandering in komt.

Speelgoed met een 'hot potato effect'

De wetenschap is duidelijk: genderlabeling is niet zonder gevolgen. Onderzoekers spreken zelfs van een 'hot potato effect'. Jongens zijn minder geneigd te spelen met een stuk speelgoed als ze de boodschap krijgen dat het eigenlijk voor meisjes is bedoeld en omgekeerd. De naam van dat effect kwam er na een experiment waarbij ze een jongetje met een racewagen lieten spelen. Toen het dak er plots afkwam, zag de jongen een meisjespop achter het stuur waarop hij de auto meteen liet vallen als was het een hete aardappel.

We leren gelukkig elke dag bij. Winkelketen Zeeman lanceerde onlangs een fantastisch filmpje om hun nieuwe kledinglijn te promoten met een jongetje dat zwaardvecht in een tutu of speelt met een pop, en een meisje dat zich uitleeft op een drumstel. Met de slogan ‘Zo eenvoudig kan het zijn’, maken zij hun boodschap heel duidelijk. En inderdaad, zo eenvoudig kan het zijn!