Dik bij de dokter: de strijd tegen gewichtsdiscriminatie
Veerle is altijd dikker geweest dan leeftijdsgenoten. Na jaren van diëten en jojoën, ontdekte ze de fat acceptance movement in Amerika. Dit veranderde haar leven. Aangezien er weinig Nederlandstalige informatie te vinden was, begon Veerle in 2015 zelf met een blog. Ondertussen is ze medeoprichter van Dik Voor Mekaar en actief lid van de Nederlandse stichting Dikke Vinger. Beide organisaties willen hetzelfde: gewichtsdiscriminatie doen verdwijnen.
“Dik Voor Mekaar bestaat uit 3 personen. Ikzelf, body positivity-coach Kelly en activiste, schrijfster en influencer Marianne. We hebben een campagne rond dikke mensen in woord en beeld. Hiermee richten we ons specifiek op media. We voorzien tips over hoe ze over dikke mensen moeten praten en hoe ze ze in beeld kunnen brengen. Dit gebeurt nog te vaak op een heel stigmatiserende manier. Denk maar aan foto’s waarbij het hoofd is afgesneden en de focus ligt op de dikke buik of een persoon die een hamburger in de hand heeft. Daarnaast werken we een project uit waarmee we mensen op weg helpen om juiste informatie en betrouwbare bronnen te vinden rond dikactivisme. En momenteel zetten we volop in op ‘Dik bij de dokter’.”
Schokkende verhalen
“We zijn gestart met ‘Dik bij de dokter’ om de zorg voor dikke mensen te verbeteren. Er zijn veel onderzoeken die aantonen dat dikke mensen slechtere zorg krijgen en gediscrimineerd worden. In Amerika was hierover al veel bekend. Ik was benieuwd naar de situatie in Vlaanderen en Nederland en begon getuigenissen te verzamelen. Er kwamen schokkende verhalen binnen. Zo werd een persoon in een ziekenhuis doorverwezen naar het magazijn. De gewone weegschaal bij de arts ging niet hoog genoeg, dus moest ze op de goederenweegschaal gaan staan. Kan je je dat voorstellen?!”
“Wat vaak voorkomt is dat iemand met klachten naar de huisarts gaat en daar te horen krijgt dat die maar wat moet afvallen. Dat was ook het geval bij iemand die 5 jaar met rugpijn rondliep en geen scan kreeg omdat er niet verder gekeken werd dan haar gewicht. Uiteindelijk bleek ze een tumor van 10 cm in haar rug te hebben.”
“Mensen met diabetes type 1 vallen vrij veel af op korte termijn. Bij dikke patiënten zien dokters dit in eerste instantie niet als een probleem, want vermageren als je dik bent is goed. Daardoor kan er tijd verloren gaan tot ze een juiste diagnose krijgen.”
“Het is dus heel duidelijk dat gewichtsdiscriminatie ook bij ons een issue is. Vanuit Dikke Vinger besloten we hiermee aan de slag te gaan. We werkten tools uit om dikke patiënten te helpen. Zo is er een supportpakket met tips voor wanneer ze naar de dokter gaan. Of iemand kan een template voor een e-mail gebruiken om uit te leggen waar ze in het verleden tegenaan liepen. Daarnaast is er ook een luik voor de zorgverleners. Met Dik Voor Mekaar willen we graag lezingen of workshops geven. We hebben ook een flyer gemaakt waarin het probleem uitleggen en hoe wij kunnen helpen. Die bezorgen we niet alleen aan dokters en verpleegkundigen, maar ook aan faculteiten geneeskunde.”
Grenzen van de patiënt
“Het is niet onze bedoeling om professionals op de vingers te tikken. We zoeken naar de middenweg tussen wat ze al weten over de problematiek en waar er nog onbewuste vooroordelen zitten. Soms krijgen we het verwijt dat wij niet willen dat er over ons gewicht gesproken wordt. Natuurlijk kan en mag erover gepraat worden, zolang dat met respect gebeurt, inclusief respect voor de grenzen die de patiënt aangeeft.”
“Het gaat verder dan het gewicht benoemen. In sommige gevallen is het materiaal niet aangepast aan dikke mensen, worden er diagnoses gemist of testen geweigerd. Daarnaast worden dikke mensen ook uitgesloten van medisch onderzoek. Bepaalde anticonceptie en de morning after-pil bijvoorbeeld zijn niet effectief voor mensen met een hoger gewicht. Dat alles heeft directe negatieve gevolgen op de gezondheid van dikke patiënten.”
“Onlangs had ik een afspraak bij een nieuwe gynaecoloog. Na 3 maanden wachten, een volledige vragenlijst in te vullen en een voorgesprek, kwam ik eindelijk in de consultatieruimte. Daar kreeg ik te horen dat ze me niet verder kon helpen. Haar onderzoeksstoel had een gewichtslimiet en ik zat erboven. Ik was even van slag, zo’n momenten blijven hard binnenkomen. Ook voor mij blijft het moeilijk om dan op de juiste manier te reageren. Er speelt altijd een bepaalde machtsverhouding, jij moet geholpen worden. Soms is het een kwestie van pick your battles. Als iemand gewoon een opmerking maakt, laat ik dat al sneller passeren. Ik heb mijn energie nodig voor andere dingen. Als iemand mij zorg zou weigeren, dan zou ik wel proberen iets te zeggen.”
Geloof ons
“We kunnen ieders steun gebruiken. In de eerste plaats door ons te geloven als we zeggen dat we discriminatie meemaken. Wuif het niet weg, maar luister naar ons. Ook in je eigen omgeving kan je een verschil maken. Bijvoorbeeld wanneer er opmerkingen worden gemaakt tijdens een familiefeest. Geef aan wanneer iets niet gepast is, of pols bij de dikke persoon of die oké is. Ten slotte is het interessant om stil te staan bij je eigen gedrag. Mensen zeggen soms zaken als ‘Ik voel me zo dik vandaag’ of ‘Geef me maar een dessert, ik zal morgen wel gaan sporten’. Dat zijn schadelijke uitspraken die een effect kunnen hebben op de mensen rond je. Let zeker op met negatieve uitlatingen over je lichaam wanneer er kinderen in de buurt zijn. Al dan niet onbewust nemen ze die boodschappen in zich op en leren ze dat ze niet goed zijn wanneer ze dikker worden.”
Meer info: www.dikvoormekaar.be
In dit artikel wordt bewust het woord ‘dik’ gebruikt. Bij ‘een dikke trui’ of ‘dikke vrienden’ heeft het woord een neutrale of zelfs positieve connotatie. Pas wanneer het op een lichaam van toepassing is, wordt het een scheldwoord. Activisten zetten zich in om het woord ‘dik’ terug te claimen en er een neutrale, beschrijvende term van te maken.
Reactie toevoegen