Zorg vormt de kern van onze samenleving. Daarom is het belangrijk dat onze overheid de mens centraal stelt in de zorg en een krachtig sociaal beleid voert dat gericht is op het erkennen, herverdelen en herwaarderen van zorgarbeid. Dit vereist een doordachte aanpak van structurele kwesties zoals sociaaleconomische ongelijkheid, armoede, raciale en gendersegregatie op de arbeidsmarkt en de oneerlijke organisatie van zorg.

Na de afgelopen legislatuur hebben we met De Zorgcoalitie enkele zorgwekkende bevindingen vastgesteld:

• Zorgverleners kampen met ongunstige arbeidsomstandigheden en krijgen geen loon naar werk, terwijl werknemers in de dienstenchequesector loonverlies ervaren door inbreuken op welzijnswetten en opzegging van CAO's.
• Besparingen en commercialisering in de zorg resulteren in toenemende tijdsdruk en burn-out, en de ellenlange wachtlijsten in de gezondheidszorg nemen niet af.
• Verder zijn ook mensen die onbetaald zorgtaken opnemen de dupe van het beleid. De nieuwe voorrangsregels in de kinderopvang sluiten degenen uit die ze het meest nodig hebben, zoals kinderen uit gezinnen in kwetsbare situaties (voorbeeld: werkzoekenden of alleenstaanden).
• Dit vormt een van de vele discriminaties die (onvrijwillige) deeltijdwerkers treft, naast onder andere de beperking in tijdskrediet en een lager pensioen. Om maar te zwijgen over het huispersoneel dat vaak in het zwart, onderbetaald en zonder sociale rechten, meebouwt aan onze welvaart.

Dit zijn symptomen van een breed maatschappelijk probleem: de systematische onderwaardering van zorg. Met de Zorgcoalitie eisen we via een open brief een zorgzame overheid die deze principes ter harte neemt en vertaalt naar beleid. Zo maken we samen een zorgzame samenleving waar.

Zet je hier mee je schouders onder?

• Teken dan de petitie. 
• Lees meer over de beleidsvoorstellen in de open brief. 
   

De Zorgcoalitie bestaat uit Furia, Femma, Fairwork, WSM, Netwerk Tegen Armoede, Levl, Ella vzw, het feministisch platform ter ondersteuning van kinderopvang, Vrouwenraad, Rebelle vzw, ZIJkant, Sophia, collectief 8 maars, Crisiskabinet / Kind & Gezien, ACV, ABVV en ACLVB.

Waarom is dit zo belangrijk? 

● Ongelijke verdeling van zorgtaken (zowel binnen de gezinnen als op de werkvloer) heeft nefaste gevolgen voor de welvaart en het welzijn van vrouwen. Het houdt bovendien de ongelijkheid in de samenleving in stand. 42,5% van werkende vrouwen werkt deeltijds tegenover 11,8% van werkende mannen. Het merendeel deeltijds werkende vrouwen doet dit omwille van ‘verantwoordelijkheden binnen de familie’ of ‘zorg voor kinderen of hulpbehoevende ouders’. Het opnemen van deze verantwoordelijkheden en zorg voor familie en kinderen heeft een negatieve impact op hun huidige arbeidsinkomen en hun carrièrekansen, hun sociale rechten, de hoogte van hun vervangingsinkomen, en hun pensioenrechten. Vrouwen worden dus bestraft met een lager inkomen en minder pensioenrechten omdat zij vaker de zorg voor het gezin opnemen. 

● Lagere lonen en zware werkomstandigheden zijn tekenend voor de onderwaardering in professionele zorgberoepen: dit is niet alleen zichtbaar in de kinderopvang, maar ook in de gezinszorg, woonzorgcentra, algemeen welzijnswerk, jeugd- en gehandicaptenzorg en de dienstenchequesector. Besparingen en een gebrek aan investeringen in het verleden zetten de aantrekkelijkheid van de jobs zwaar onder druk. En zodra een winstgerichte benadering de overhand krijgt, zoals in de dienstenchequesector en in een deel van de woonzorgcentra, dan komen de loon- en arbeidsvoorwaarden nog zwaarder onder druk te staan. Het is dan ook niet verwonderlijk dat duizenden vacatures onvervuld blijven. Deze structurele tekorten leiden bovendien tot ongeziene crisissen in de kwaliteit van deze diensten. 

● Vrouwen met een migratieachtergrond ondervinden talrijke obstakels op de arbeidsmarkt. Vaak worden ze naar slecht betaalde knelpuntberoepen in de zorg toegeleid. Opmerkelijk is dat 97% van de poetshulpen met dienstencheques vrouwen zijn, waarvan 55% een migratieachtergrond heeft. Deze sector behoort tot de top 3 van de laagstbetaalde beroepen. Bovendien hebben deze vrouwen vaak geen toegang tot verlofstelsels zoals ouderschapsverlof, omdat daar strikte toegangsvoorwaarden aan verbonden zijn of omdat ze het verdere verlies op hun al karige loon niet kunnen opvangen. Voor veel mensen die in irreguliere of precaire contracten werken, is dit niet haalbaar.

Het is cruciaal dat toekomstige beleidsmakers deze eisen serieus nemen en ze in de toekomstige regeerakkoorden (regionaal en federaal)  opnemen. Alleen zo kunnen we de systematische onderwaardering van zorgarbeid aanpakken en een rechtvaardige samenleving bevorderen. 

Onderteken hier de open brief.