"Niemand heeft het recht te spreken over andermans lichaam" - Valentina Nigro
36 jaar is ze en ze deed al meer in haar leven dan velen op de pensioengerechtigde leeftijd. Valentina Nigro is een bezige bij, een spring in het veld, maar vooral een zeer getalenteerde danseres en choreografe.
Geboren in Zuid-Italië, kwam de 3-jarige Valentina met haar ouders naar België. Haar warme en grote Zuid-Italiaanse familie zag ze elke jaar terug tijdens de grote vakantie. Dansen kreeg ze met de paplepel ingegoten. Zowel voor haar moeder als grootmoeder was het een uitlaatklep.
Op haar 5de volgde Valentina haar eerste balletles. Er zouden er nog veel volgen. Haar enthousiasme en creativiteit werden opgemerkt en op haar 14de werd ze gevraagd om een choreografie te maken. Snel groeide ze uit tot een veel gevraagde dansdocente en choreografe.
Ondertussen bleef ze zelf dansen en lessen volgen. In België maar ook in Londen, New York, LA en Amsterdam nam Valentina deel aan allerlei stages en dansopleidingen.
Als dansen een tranendal wordt
Maar dat was niet zo gemakkelijk. Valentina was namelijk niet gebouwd zoals een typische danseres, ze had en heeft vrouwelijke vormen.
“Ik heb heel veel gehuild. Wat ik allemaal moest horen over mijn lichaam had uiteraard invloed op mijn zelfbeeld. Hetgeen ik het liefste deed in heel de wereld, bezorgde me tegelijk zoveel pijn. Dans was mijn wereld en toch hoorde ik er niet in thuis. Ik stond vaak in de repetitieruimte voor de spiegel te wenen terwijl ik oefende. Mijn liefde voor dans heeft het gevecht gelukkig gewonnen en ik ben mijn lichaam gewoon beginnen aanvaarden. Al is dat nog steeds een work in progress.”
Later kwam Valentina in aanraking met hiphop en een nieuw universum ging open. De vrijheid en de aardse flow van deze dansvorm spraken haar wel aan. “Ik vond het heel interessant hoe hiphoppers naar dans keken, hoe anders ze omgingen met hun lichaam. Ik begon te trainen met hiphop-dansers, gewoon vrij bewegen was heel moeilijk voor mij. Je lichaam loslaten en bewegen van uit een gevoel was nieuw voor mij.”
Dansen als groeiproces
Valentina schreef haar eigen danstaal. Samen met dansers en makers meteen verscheidenheid van stijlen verkende ze de ruimte, bewegingen en voelde ze de magie. Haar klassieke achtergrond heeft ze niet losgelaten, het respect voor de werkethiek en zuiverheid van ballet blijven haar raken. Toch heeft ze zelf haar universum verruimd.
“Groei, daar gaat het mij al jaren om ondertussen. Hoe ik als vrouw groeide, zo groeide ook mijn beweging. Als ik terugkijk naar dingen van mezelf 10 jaar geleden, dan herken ik me wel maar de kleur van de dans is geëvolueerd.”
Sinds 2011 leidt ze haar eigen dansgezelschap Company NOI. Noi betekent wij in het Italiaans, een naam die niet toevallig gekozen is en verwijst naar de eenheid tussen choreograaf en dansers. Haar stukken worden mee bepaald door de eigenheid van de dansers. Nadat 2 danseressen mama werden, veranderde de sfeer van de dansvoorstelling Donna're gewoon omdat hun input en emoties veranderd waren. Die groei, zoals Valentina het omschrijft, neemt ze mee.. Dansvoorstellingen worden zo een traject in plaats van een vaststaand afgewerkt product.
Van bij het begin zijn de dansers heel verschillend. Het is en blijft een bont gezelschap, zowel qua achtergrond, dansstijl, kleur en formaat. Valentina’s dansers voldoen niet allemaal aan het klassieke beeld van de balletdanseres zoals we die zien bij klassieke grote gezelschappen. Wat ze wel allemaal gemeen hebben, is puurheid en de honger om te dansen
Vrouw zijn
Naast het geven van danslessen, workshops rond bewegen en choreograferen, startte ze ook een nieuw bedrijf, Donna.
Donna is een organisatie die enerzijds iedereen die zich vrouw voelt versterkt, inspireert en verbindt en anderzijds hen een veilige, positieve community biedt. Donna streeft naar een mentale en lichamelijke gezondheid voor iedereen die zich vrouw voelt. Dit door het aanbieden van bewegingsworkshops, lezingen, retreats, voorstellingen enz.
“Ik ben veel bezig met wat het betekent om vrouw te zijn. En dat gaat niet over mensen die fysiek vrouw zijn maar over iedereen die zich vrouw voelt. Met Donna wil ik iedereen tools meegeven om hun eigen soft skills nog meer te gaan herontdekken. Herontdekken eigenlijk, want iedereen heeft ze. Door middel van beweging wil ik die soft skills naar boven brengen. In mijn dromen zie ik me naar plekken gaan waar vrouwen hun eigen lichaam nog niet goed kennen. Sommige vrouwen weten niet goed hoe ze hun lichaam moeten gebruiken omdat vanuit hun omgevingscultuur bepaalde verwachtingen of eisen gelden die moeilijk los te laten zijn.”
Valentina beschouwt dansen als een helend iets. Vroeger danste iedereen in dorpen waardoor dingen verwerkt konden worden en ze een gevoel van verbondenheid kregen. Maar dat gebeurt nu minder en minder. “Dat vind ik echt spijtig want iedere keer als ik met vrouwen of meisjes, samenkom, gebeurt er iets. Je voelt dan een kracht en een energie ontstaan die voor mij helend werkt. En daar wil ik iets mee doen voor andere vrouwen.”
Ik hou van mijn lijf, ik hou van mezelf..
Body positivity is een term die Valentina niet zo graag gebruikt. Ze spreek liever over body neutrality. “Niemand heeft het recht om te spreken over andermans lichaam. Als er over body positivity gesproken wordt, voelen slanke vrouwen zich uitgesloten. Opmerkingen zoals ‘je mag niets zeggen, jij hebt het perfecte lichaam’ ontnemen hen het recht zich onzeker te voelen en daarover te praten.” Valentina legt de nadruk op je goed voelen in en de kracht van het lichaam dat je hebt. Ze wil de aandacht verschuiven van uiterlijkheden naar innerlijke kracht.
“Ik heb mijn lichaam zolang gehaat, ik voelde me nooit goed genoeg. Dat verschrikkelijk gevoel blokkeerde me op verschillende gebieden. Pas toen ik mijn lichaam ging erkennen en herkennen, ontstond er een heel andere band tussen mij en mijn lichaam. We zijn nu een, ik hou van mijn lichaam en zorg er nu ook op een andere manier voor.”
Van kijken naar beleven
Voor Valentina is het heel belangrijk dat ze mensen kan inspireren om zich te ontdoen van angsten of een gevangen gevoel. “Als je je vrij durft voelen in je lichaam in je privé-omgeving, kan je dat gevoel ook meenemen naar andere situaties. Wanneer je ergens komt waar je jezelf onveilig voelt, kan je teruggrijpen naar het gevoel dat je eerder ervaren hebt. Het is goed om te erkennen dat je angstig bent in een bepaalde situatie en dan is het belangrijk om even stil te staan bij hoe we ons echt voelen. Als de basis dan een geluk van geluk of vrijheid is, sta je veel sterker in een nieuwe of onveilige omgeving.”
Valentina heeft de natuurlijke gave om snel contact te maken met mensen en die mensen ook met elkaar in contact te laten komen. Dat helpt om snel een veilige omgeving te creëren voor de deelnemers van de workshops. “De deelnemers moeten absoluut geen danservaring hebben. Ik speel in op de noden van de groep en die van de individuele deelnemers. Sommige mensen hebben meer tijd nodig om open te bloeien, anderen hebben misschien helemaal geen schroom. Ik zal nooit iemand waarbij ik schaamte merk, vooraan zetten. Zulke mensen geef ik tijd om stap voor stap te durven loslaten. Dat werk zit vooral in ons hoofd. De hoofdspier wordt dus ook getraind”, lacht Valentina.
Alors on Danse!
In 2016 zagen we Valentina aan het werk op tv in het programma van Ish Ait Hamou Alors on Danse. Als coach en choreografe ging ze aan de slag met ziekenhuispersoneel om samen met hen een voorstelling te maken voor al hun collega’s, vrienden en familie. Het was een intense samenwerking met mooie resultaten als gevolg. De deelnemers kregen meer zelfvertrouwen en de onderlinge band werd veel sterker. Ze kreeg zelfs een bedankje van een partner van een van de deelneemsters. Hij vond dat zijn vrouw door Valentina was open gebloeid. En dat is het belangrijkste voor Valentina. Mensen zich beter, zelfzekerder en vooral gelukkiger laten voelen met hun eigen lichaam en hun eigenheid.
DONNA MOVEMENT Dansworkshops
Zin gekregen om mee te dansen met Valentina? We organiseren samen met haar een 10-delige reeks van body positive dansworkshops. Die gaan door op de volgende locaties:
- Leuven (start 7 september)
- Houthalen-Helchteren (start 14 september)
- Brugge (start 23 september)
- Mechelen (start 28 september)
- Gent (start 30 september)
Klik voor meer informatie en inschrijvingen op de bovenstaande links.
Tekst: Karla Celis
Copyright foto: Stephanie Smeets